I. Giới thiệu một số điều về cà phê Việt Nam

   1. Loại cà phê chủ yếu:

Việt Nam sản xuất chủ yếu hai loại cà phê là cà phê Robusta và cà phê Arabica. Cà phê Robusta chiếm tỷ lệ lớn hơn trong sản lượng cà phê của Việt Nam và thường được sử dụng trong các sản phẩm cà phê pha phin (cà phê truyền thống Việt Nam). Cà phê Arabica cũng được trồng, nhưng sản lượng ít hơn và thường được sử dụng cho cà phê rang xay.

   2. Khu vực trồng cà phê:

Cà phê được trồng rộng rãi trên khắp Việt Nam, với các vùng chính bao gồm Tây Nguyên (Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng), Trung Phần (Quảng Trị, Đà Nẵng) và Đông Nam Bộ (Bình Phước, Bà Rịa - Vũng Tàu).

  3. Phương pháp chế biến:

Cà phê Việt Nam thường trải qua phương pháp chế biến là "phương pháp ướt" (wet processing), trong đó quả cà phê được lột vỏ và lên men trong nước. Sau đó, hạt cà phê được phơi khô và chế biến thành các sản phẩm khác nhau.

GIỚI THIỆU QUY TRÌNH CHUNG

TRỒNG TRỌT -> THU HOẠCH -> XỬ LÍ HẠT -> SẤY VÀ RANG-> ĐÓNG GÓI -> VẬN CHUYỂN ->LƯU KHO->QUẢNG BÁ ĐƯA RA THỊ TRƯỜNG->BÁN HÀNG VÀ GIAO HÀNG -> PHA CHẾ SỬ DỤNG

II. Những đặc điểm của cà phê tại Việt Nam

1. Đặc điểm đáng chú ý 

- Loại cây: Cây cà phê được trồng chủ yếu là cà phê Robusta (Coffea canephora) và cà phê Arabica (Coffea arabica). Cả hai loại cây đều phổ biến tại Việt Nam, nhưng cà phê Robusta thường trồng rộng rãi hơn và chiếm tỷ lệ lớn trong sản lượng cà phê của đất nước.

- Điều kiện khí hậu: Việt Nam có khí hậu nhiệt đới và phân kỳ, với sự khác biệt giữa các khu vực từ miền Bắc đến miền Nam. Các khu vực trồng cà phê tại Việt Nam thường có mùa mưa và mùa khô rõ rệt, điều này ảnh hưởng đến quy trình trồng và chăm sóc cây cũng như chất lượng của hạt cà phê.

 - Độ cao: Cây cà phê trên cao (highland coffee) thường được trồng ở độ cao từ 800 mét trở lên, trong khi cây cà phê ở dưới núi (lowland coffee) thường được trồng ở độ cao dưới 800 mét. Độ cao ảnh hưởng đến điều kiện khí hậu, nhiệt độ, ánh sáng mặt trời và độ ẩm, có thể tác động đến tốc độ phát triển của cây cà phê và qá trình chín hạt.

- Chất lượng hạt: Cây cà phê trên cao thường có hạt cà phê có chất lượng tốt hơn và hương vị đa dạng hơn. Hạt cà phê từ những khu vực cao thường có độ chua cao hơn, mức độ acid cao hơn và hương vị tươi mát. Trong khi đó, cây cà phê ở dưới núi có xu hướng tạo ra hạt cà phê đậm đặc, hương vị nồng nàn và đặc trưng.

Tuy nhiên, sự khác biệt giữa cây cà phê trên cao và cây cà phê ở dưới núi không chỉ do yếu tố địa lý, mà còn phụ thuộc vào loại cây cà phê được trồng, phương pháp chăm sóc và xử lý sau thu hoạch. Đặc điểm của từng khu vực trồng cà phê cũng có thể tạo nên sự đa dạng trong hương vị và chất lượng của hạt cà phê.

- Phương pháp trồng: Việt Nam sử dụng nhiều phương pháp trồng cây cà phê, bao gồm trồng theo hàng, trồng dốc, trồng dọc theo sườn núi, và trồng xen kẽ với cây khác như cây cao su. Các phương pháp này thường được áp dụng để tận dụng không gian và tạo điều kiện tốt nhất cho cây cà phê phát triển.

- Chất lượng hạt cà phê: Việt Nam là một trong những nhà sản xuất và xuất khẩu cà phê hàng đầu thế giới. Hạt cà phê Việt Nam thường có hương vị đậm đà, đặc trưng và thường có độ cân bằng giữa đắng và ngọt. Cà phê Robusta từ Việt Nam thường có hương vị mạnh mẽ, đậm đà và hậu vị đắng.

- Sản lượng: Việt Nam là một trong những quốc gia sản xuất cà phê lớn nhất thế giới. Sản lượng cà phê của Việt Nam tăng đáng kể trong những năm gần đây, đặc biệt là với cà phê Robusta.

2. Những khó gặp phải khi canh tác

- Địa hình: Cây cà phê trên cao thường được trồng trên địa hình dốc, đồi núi, hoặc dốc ngược. Điều này làm cho việc chăm sóc và thu hoạch cây cà phê trở nên khó khăn hơn, đòi hỏi nhiều công sức và thời gian hơn so với trồng cây ở vùng đất phẳng.

-Đường đi và giao thông: Vì trồng cây cà phê trên cao thường liên quan đến vùng núi, việc di chuyển trong khu vực này có thể gặp khó khăn và đòi hỏi nhiều công sức hơn. Cần phải xây dựng đường đi phù hợp và giao thông thuận tiện để vận chuyển cây trồng, thiết bị và nguyên liệu cần thiết.

- Hệ thống tưới tiêu: Trồng cây cà phê trên cao có thể yêu cầu hệ thống tưới tiêu phức tạp hơn để đảm bảo rễ cây nhận đủ nước và dinh dưỡng. Vì vùng đất trên cao thường có lượng mưa không đều và khó kiểm soát, nên việc cung cấp nước cho cây trở nên quan trọng và đòi hỏi đầu tư thêm cho hệ thống tưới tiêu.

- Quản lý bệnh hại và sâu bệnh: Vì cây cà phê trên cao thường có môi trường mát mẻ và ẩm, nó có thể thu hút nhiều loại sâu bệnh hại và bệnh tật. Điều này đòi hỏi việc quản lý và kiểm soát bệnh hại và sâu bệnh chặt chẽ hơn, và có thể tăng chi phí chăm sóc và bảo vệ cây.

3. Thuận lợi

Dưới đây là những ý chính về trồng cây cà phê tại Việt Nam:

 - Đất và khí hậu phù hợp

 - Cơ hội tiếp cận thị trường lớn

 - Giá trị kinh tế cao mang lại nhiều giá trị tinh thần lẫn vật chất cho người nông dân

 - Sự phát triển công nghệ giúp việc canh tác thuận tiện hơn trước

 - Được nhà nước hỗ trợ và đào tạo

4. Thu Hoạch

Quá trình thu hoạch bao gồm các bước sau:

- Chọn lựa thời điểm thu hoạch dựa trên mức độ chín của quả cà phê.

- Thu hoạch bằng tay với việc lựa chọn quả cà phê chín.

- Xử lý sau thu hoạch bằng phương pháp ướt (tách hạt và lên men) hoặc phương pháp khô (phơi khô và tách hạt).

- Xử lý cuối cùng bao gồm kiểm tra, loại bỏ hạt không đạt yêu cầu và đóng gói để chuẩn bị cho lưu trữ và tiêu thụ.

5. Phân loại 

 - Cà phê tại Việt Nam được phân loại dựa trên loại cây (Robusta và Arabica) và phương pháp xử lý sau thu hoạch (ướt và khô).

 - Cà phê Robusta thường có hạt nhỏ, hương vị mạnh và đắng, trong khi cà phê Arabica có hạt lớn, hương vị nhẹ nhàng.

 - Cà phê ướt có hương vị tinh tế và axit cao, trong khi cà phê khô có hương vị đậm đà và độ đắng cao.

 Phân loại này giúp đáp ứng nhu cầu và sở thích khác nhau của người tiêu dùng. 

6. Kết Luận

Qua phần 1 của chúng tôi khi viết về quy trình sản xuất hạt cà phê tại Việt Nam, nếu bạn đọc cảm thấy hứng thú thì đừng ngại ngần gì mà không  vào Coffee Mart để xem tiếp phần tiếp theo nhỉ ? Hẹn gặp lại các bạn ở QUY TRÌNH SẢN XUẤT HẠT CÀ PHÊ TẠI VIỆT NAM (P2) – Coffee Mart nhé.